Wielkopolskie kalendarium. 5 stycznia

Poznań. Bazylika Archikatedralna św. Piotra i św. Pawła w Poznaniu – jeden z najstarszych polskich kościołów i najstarsza polska katedra (od 968). Fot. Jolanta Paczkowska

1173 - Książę wielkopolski Mieszko III Stary po śmierci księcia Bolesława Kędzierzawego został nowym księciem całej Polski. Centrum władzy Mieszka, mimo objęcia tronu krakowskiego, pozostało w Wielkopolsce. Był ostatnim księciem dzielnicowym w Polsce, którego władza nad całością kraju nie podlegała dyskusji. W Poznaniu ufundował m. in. najstarszy szpital na ziemiach polskich.

1841 - Urodził się w Kaliszu Henryk Dobrzycki, lekarz, filantrop, muzykolog i kompozytor; pionier w dziedzinie lecznictwa klimatycznego i sanatoryjnego w Polsce.

1914 - W Gnieźnie urodził się Henryk Musiałowicz, wybitny malarz.

1919 - Powstanie Wielkopolskie
► Podczas walki o dworzec w Zbąszyniu poległ 21-letni Antoni Kozak. Był pierwszym powstańcem kompani opalenickiej, który oddał życie za Ojczyznę, odznaczony pośmiertnie Krzyżem Niepodległości.

► Powstańcy wielkopolscy, min. z Wielichowa, Wilkowa Polskiego, Rakoniewic, Rostarzewa, Adamowa, Gościeszyna i Obry pod ogólnym dowództwem por. Kazimierza Zenktelera wyzwolili Wolsztyn.

► Jeden z oddziałów powstańczych mających wyzwalać Wolsztyn, dowodzony przez ppor. Siudę, zajął Rostarzewo;

► Powstańcy z Kębłowa i Kiełkowa rozkręcili tory  kolejowe, uniemożliwiając dotarcie posiłków niemieckich do Wolsztyna. 

► W Krotoszynie odwołano ze stanowisk niemieckich urzędników w administracji miejskiej i powiatowej. Na burmistrza powołano Józefa Klemczaka – działacza narodowego z okresu zaborów oraz członka Powiatowej Rady Ludowej. Starostą został Wojciech Skoroszewski – dziedzic z Lutyni;
► Dzięki powstańcom wielkopolskim Kobylin (w pow. krotoszyńskim) i powrócił w granice Polski.

1950 - Urodził się w Szklarce Przygodzickiej (pow. ostrzeszowski) Krzysztof Wielicki, taternik, alpinista i himalaista, piąty w historii zdobywca korony Himalajów i Karakorum.

------------------------------------

Wiesz o innym wielkopolskim wydarzeniu z tego dnia? Zapisz w komentarzu, zapraszam.