Piękne są Góry Sowie. Dziś jednak nie będzie o urokach tego miejsca. Dziś o bolesnych kartach historii z czasów II wojny światowej. O tajemniczych sztolniach wydrążonych w skałach w okolicach Walima, o kompleksie "Riese" i jego udostępnionej do zwiedzania części "Rzeczka". O tysiącach przymusowych robotników, więźniów filii hitlerowskiego obozu Gross-Rosen, którzy stracili tu życie.
 |
| Walim. Jesteśmy w Górach Sowich, przed wejściem do części kompleksu Riese. Na pierwszym planie wartownia (takie obiekty, wyposażone w łączność telefoniczną, masowo produkowane były w latach 30-40 XX w.), w tle most Baileya. Fot. Jolanta Paczkowska [kliknij w zdjęcie] |
Budowa kompleksu "Riese" (Olbrzym) nigdy nie została ukończona. Do dziś jest to miejsce owiane tajemnicą, jeśli chodzi o jego przeznaczenie. Podobno system podziemnych tuneli, bunkrów i sztolni, drążony w nieludzkich warunkach przez więźniów obozu hitlerowskiego (po zakończeniu prac wszyscy mieli zginąć) w skałach masywu "Włodarz", miał stanowić podziemną fabrykę broni. A może bezpieczną kwaterę Hitlera? Wejścia do sztolni znajdują
się w kilku miejscach: Rzeczka, Jugowice Górne - Jawornik, Włodarz, Osówka,
Soboń, Sokolec - Gontowa i Książ.
Zapraszam do obejrzenia zdjęć z 2009 roku.
 |
| Walim. Most Baileya z 1943 r., amerykański, saperski drogowy most składany, przekazany wojsku polskiemu po wojnie. Od końca XX w. przerzucony nad rzeczką Walimką. Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim, powiat wałbrzyski. Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks Riese (Olbrzym). Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
Walim. Kompleks zbrojeniowy "Riese". Prawdopodobnie w podziemiach, w miejscach obecnie niedostępnych, spoczywa kilka tysięcy zamordowanych robotników przymusowych, więźniów hitlerowskiego obozu Gross-Rosen. Fot. Jolanta Paczkowska
 |
| Muzeum Sztolni Walimskich. Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Muzeum Sztolni Walimskich. Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Muzeum Sztolni Walimskich. Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska
|
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
 |
| Walim. Kompleks "Rzeczka". Fot. Jolanta Paczkowska |
Kilkadziesiąt metrów przed wyjściem ze sztolni przewodnik proponuje, by każdy wziął do ręki choć jeden kamień i wyniósł na zewnątrz. Pomagamy w odgruzowaniu, sami dotykając tej ciężkiej pracy w chłodzie i wilgoci. Na zewnątrz - wakacyjne niebo i słońce...
----------------------------------
Od 2013 roku zwiedzający sztolnie mają sobie uświadomić, że to nie jest atrakcja turystyczna, lecz przygnębiająca lekcja historii. Opowieść o hitlerowcach, o nieludzkim traktowaniu drugiego człowieka. O wojnie. Pomaga w tym program światło i dźwięk.
